„Debata Poleska” o górnictwie

„Jaka przyszłość Polesia? Szanse i zagrożenia płynące z ekspansji górnictwa węglowego w regionie” 

W marcu i kwietniu 2022 roku w siedzibie Poleskiego Parku Narodowego w Urszulinie odbywała się debata obywatelska, której uczestnicy wspólnie wypracowywali rekomendacje dla władz lokalnych i regionalnych. Do udziału zgłosiły się 33 osoby mieszkające lub posiadające nieruchomości w w jednej z 16 gmin Polesia Lubelskiego.

Przed sformułowaniem rekomendacji uczestniczki i uczestnicy wysłuchali szeregu prezentacji eksperckich na temat ochrony przyrody, kwestii środowiskowych, zmian klimatu, uwarunkowań prawnych i rozwoju gospodarczego regionu. Wysłuchali także wystąpień tzw. „stron” organizacji pozarządowych i instytucji ochrony przyrody. Mimo zaproszeń w charakterze strony nie wystąpiła żadna z firm ani organizacji z branży górniczej.

POZNAJ MATERIAŁY Z DEBATY (zapisy wideo wystąpień eksperckich, sesji pytań i odpowiedzi, prezentacje, skrótowe teksty wystąpień i wiele innych materiałów dot. tematyki debaty

ZOBACZ REKOMENDACJE DEBATY POLESKIEJ

PONIŻEJ ARCHIWALNE INFORMACJE O DEBACIE
Debata to cykl czterech spotkań (6, 13, 20 marca, 3 kwietnia), podczas których 30 osobowa grupa uczestników spotka się z ekspertami od ochrony środowiska, przyrodnikami, specjalistami od hydrologii, ekonomii i rozwoju lokalnego. Wysłuchają także wypowiedzi „stron” dyskusji (samorządów, biznesu, górników, naukowców, organizacji społecznych). Na koniec wspólnie wystosują rekomendacje skierowane do władz lokalnych, regionalnych i krajowych

Pytanie jakie stawiamy uczestniczkom i uczestnikom Debaty brzmi:

Jakiej przyszłości Polesia chcemy? Jakie decyzje powinny zostać podjęte przez władze różnych szczebli w kwestii planów rozwoju górnictwa węglowego aby – w kontekście zmian klimatycznych – zapewnić trwały, zrównoważony ekologicznie i społecznie rozwój gospodarczy Polesia, korzystny dla mieszkańców i jakości życia w regionie oraz chroniący unikatową przyrodę?

Terminy spotkań: 6, 13, 20 marca, 3 kwietnia w godz. 13.00-18.00

Tematyka:
– rozwój górnictwa a miejsca pracy, lokalna gospodarka, turystyka i rolnictwo

– wpływ wydobycia na środowisko i życie mieszkańców, zasoby wodne i przyrodę
– górnictwo a zmiany klimatu, zmiany klimatu a życie na Polesiu

Nagrania prezentacji i wystąpień dostępne będą również online dla wszystkich zainteresowanych.

DLA KOGO?
Zaproszenie do udziału w debacie skierowane jest do osób zamieszkujących, posiadających nieruchomości (np. działka rekreacyjna, gospodarstwo) lub prowadzących działalność gospodarczą w gminach:
Cyców, Hańsk, Ludwin, Ostrów Lubelski, Puchaczów, Rejowiec, Rejowiec Fabryczny, Sawin, Siedliszcze, Sosnowica, Stary Brus, Urszulin, Uścimów, Wierzbica, Włodawa, Wola Uhruska.

UCZESTNIKOM ZAPEWNIAMY
– Pokrycie kosztów dojazdu
– posiłki i poczęstunek w trakcie spotkań
– upominek – bony zakupowe wartości 250 zł
– wspólny rodzinny piknik lub wycieczkę o wartości ok 300 zł /os
– w razie potrzeby opiekę i zajęcia dla dzieci w trakcie obrad

JAK SIĘ ZGŁOSIĆ?

Rekrutacja trwa od 10 lutego do 1 marca 2022r.
Podstawową formą zgłoszenia jest formularz online (link poniżej) Możliwość zgłoszeń telefonicznych udostępniona zostanie 14 lutego

O przyjęciu decyduje kolejność zgłoszeń oraz kryteria dotyczące gmin i płci (więcej w Regulaminie).

Przed zgłoszeniem prosimy o zapoznanie się z Regulaminem

REGULAMIN I PRZEWODNIK DLA UCZESTNICZĄCYCH W DEBACIE (pdf)

Formularz zgłoszeniowy https://forms.gle/845QR95mzWYAKLKt7

DODATKOWE INFORMACJE

TŁO

Polesie Lubelskie to jeden z najbardziej unikalnych pod względem przyrodniczym regionów w Europie. Oprócz Poleskiego Parku Narodowego, mamy tu szereg obszarów Natura 2000, parków krajobrazowych i rezerwatów. Większa część regionu włączona została do Międzynarodowego Rezerwatu Biosfery Polesie Zachodnie UNESCO. Od 40 lat funkcjonuje kopalnia w Bogdance, z którą ekonomicznie związanych jest kilka tysięcy rodzin w regionie. W ostatnich latach, mimo ogólnego trendu odchodzenia od węgla w Europie, pojawiają się zapowiedzi powstania nowych kopalni i projektów wydobywczych, a „Bogdanka” przygotowuje się do poszerzenia działalności na nowe złoża.

Realizacja tych scenariuszy wpłynęłaby w sposób zasadniczy i trwały na kierunek rozwoju, charakter, wizerunek i warunki życia w regionie. Uważamy, że jest to zagadnienie, które zasługuje na szeroką, wielostronną i merytoryczną dyskusję społeczną. Jak dotąd odbywa się ona w bardzo znikomej skali. Debata Poleska ma na celu zainicjowanie takiej dyskusji.

CEL

Celem debaty jest zainicjowane w regionie szerokiej publicznej dyskusji na temat planów ekspansji przemysłu wydobywczego na terenie Międzynarodowego Rezerwatu Biosfery “Polesie Zachodnie” i jego otoczenia. Debata stwarza uczestnikom przestrzeń do zdobycia wiedzy, poznania opinii, dyskusji oraz wypracowania rekomendacji dla władz różnych szczebli. Głosy ekspertów i stron oraz udzielane przez nich odpowiedzi na pytania będą udostępnione publicznie w postaci zapisów filmowych.

Tematy prezentacji wprowadzających:

• Zmiany klimatu i ich skutki dla Polski – Marcin Popkiewicz, redakcja portalu „Nauka o klimacie”
• Wybrane aspekty wpływu budowy i eksploatacji kopalni węgla na środowisko człowieka – dr Damian Panasiuk, UKSW
• Eksploatacja wybranych złóż LZW a zasoby wód podziemnych i powierzchniowych dr Sylwester Kraśnicki,
• Eksploatacji złóż węgla a najcenniejsze środowiska przyrodnicze Polesia – Piotr Chibowski, Uniwersytet Warszawski
• Gospodarka, zatrudnienie i trwały rozwój społeczny – porównanie alternatywnych ścieżek rozwoju Polesia– dr Jakub Rok, Uniwersytet Warszawski
• Kompetencje organów w decyzjach dotyczących wydobycia węgla, budowy kopalni. – prof. Anna Haładyj, KUL
• Planowane kopalnie, projekty wydobywcze, koncesje

Wystąpienia „stron”

Do krótkiej prezentacji swoich opinii zaproszone są instytucje, firmy, przedsiębiorstwa, organizacje społeczne zaangażowane w dyskusję o rozwoju górnictwa: samorządy, środowiska związane z przemysłem wydobywczym, rolnictwem, turystyką czy ochroną przyrody. Środowiska zainteresowane udziałem w tym charakterze prosimy o zapoznanie się z przewodnikiem i kontakt pod adresem towarzystwo@ekolublin.pl

PRZEWODNIK DLA STRON DEBATY (pdf)

Jak dotąd swoje wystąpienia w tym charakterze zapowiedziały: Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków, Poleski Park Narodowy, stowarzyszenie „Kocham Polesie” (Listę podmiotów będziemy aktualizować)

BEZPIECZEŃSTWO EPIDEMICZNE

Debatę planujemy realizować w sposób minimalizujący ryzyko epidemiologiczne. Spotkania odbywać się będą z zachowaniem dystansu fizycznego. Udział w nich będą mogły wziąć jedynie osoby nie mające objawów infekcji. Uczestnikom udostępnimy wysokiej jakości maseczki ochronne oraz możliwość samodzielnego wykonania bezpłatnego testu antygenowego.

Szczepienia: Przymusu nie ma – nie wymagamy żadnego paszportu. Ale jeśli nie jesteś zaszczepiony/a to zachęcamy: masz akurat tyle czasu, żeby to zrobić i nabrać odporności, aby ta przygoda była bezpieczniejsza dla wszystkich. Sytuacja i obostrzenia mogą się zmienić np w kierunku ograniczeń dla osób niezaszczepionych.

ORGANIZATORZY: Towarzystwo dla Natury i Człowieka przy współpracy Lubelskiej Grupy Badawczej

kontakt: 81/743-71-04 towarzystwo@ekolublin.pl

wsparcie: Poleski Park Narodowy

Projekt realizowany
z dotacji programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy, finansowanego z Funduszy EOG